Günde 7,5 Saatten Fazla İşçi Çalıştırılamayan İşler ve Haller

İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca bazı tehlikeli işlerde işçiler günde 7.5 saatten fazla

çalıştırılamaz. Bazı işlerde azami çalışma süresi ise günde yarım saate kadar inebilmektedir. Bu işlerde çalışma süresini tamamlayan işçiler başka işlerde çalıştırılamazlar.

İş Kanunu’na göre, hamile oldukları doktor raporuyla tespit edilen kadınlar, rapor aldıkları tarihten itibaren doğumu izleyen bir yıl boyunca gece çalışmaya zorlanamazlar. Hamile ve emziren kadınların günlük çalışma süresi de 7.5 saati aşamaz.

Tehlikeli işlerdeki günlük azami çalışma süreleri ise İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu çerçevesinde hazırlanan yönetmelikle düzenleniyor. Konuyla ilgili yönetmelik uyarınca bazı işlerde günde azami 7.5 saat çalışılabiliyor. Bazı işlerdeki azami çalışma süresi ise 7.5 saatin de altında süreyle sınırlı bulunuyor.

Yönetmeliğe göre, günde azami 7.5 saat çalışılabilecek işler özetle şunlar:

• Kurşun ve arsenik işleri

• Cam sanayii işleri

• Cıva sanayii işleri

• Çimento sanayii işleri

• Kok fabrikalarıyla termik santrallerdeki işler

• Çinko sanayii işleri

• Bakır sanayii işleri

• Alüminyum sanayii işleri

• Demir ve çelik sanayii işleri

• Döküm sanayii işleri

• Karpit sanayii işleri

• Akümülatör sanayii işleri

• Madenlere su verme işleri

• Yeraltı işleri

• Radyoaktif ve radyoiyonizan maddelerle yapılan işler

Söz konusu işlerin hangi birimlerinde 7.5 saatlik çalışma sınırının uygulanacağı yönetmelikte tek tek sayılıyor. Örneğin, cam sanayii işleri derken, tam kapalı odalarda çalışılan ve uygun havalandırma tesisatının bulunmadığı durumlarda cam yapımında kullanılan ilkel maddeleri toz haline getirme, eleme, karıştırma ve kurutma işleri, eritme, ateşçilik, üfleme, basınçla yapılan cam, potalı cam dökümü, camı fırın başından alma, yayma fırınlarında düzeltme gibi işlerde çalışanlar kastediliyor. Bu işlerde işçiler günde 7.5 saatten fazla çalıştırılamazlar.

Gürültülü İşlerde Çalışma Süresi Sınırı

Gürültü düzeyi en yüksek maruziyet etkin değerini (85 desibel) aşan işlerde çalışanlar, su altında basınçlı hava içinde çalışanlar, pnömokonyoz yapan tozlu işler ve tarım ilaçları kullanılan işlerde de günlük çalışma süresi 7.5 saati aşamaz.

Günde 7.5 Saatten Daha Az Çalışılması Gereken İşler

Yukarıda sayılanların dışında kalan bazı tehlikeli işlerde ise azami çalışma süresi 7.5 saatin de altına düşüyor. Örneğin, iniş, çıkış ve geçiş dahil su altında 35-40 metre derinlikte 4 saat, 30-35 metre derinlikte 5 saat, 25-30 metre derinlikte 6 saat çalışma sınırı bulunuyor. Dalgıçlar için bu süreler 18 metreye kadar 3 saat, 40 metreye kadar derinliklerde ise yarım saat olarak uygulanıyor. Cıva izabe fırınları ile elementer cıva bulunan ocaklarda 6 saat, kurşun izabe fırınlarının teksif odalarında kuru tozları kaldırma işlerinde 4 saat çalışma sınırı bulunuyor.

Başka İşlerde Çalıştırılamazlar

Yönetmelikte azami çalışma sınırı konulan işlerde çalışanlar, günlük azami iş sürelerinden sonra başka herhangi bir işte çalıştırılamazlar. Söz konusu işlerde fazla çalışma yapılamaz.

Bu işlerden herhangi birinin veya birkaçının sürekli olarak yapıldığı işyerinin işverenleri, Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğüne bilgi vermek zorundalar.